Teknik Hizmetlerimiz

Tahribatsız Muayene Hizmetlerimiz

KEMM TARAFINDAN UYGULANAN TAHRİBATSIZ MUAYENE YÖNTEMLERİ
Odamız Tahribatsız Muayene konusunda Akredite Muayene Kuruluşu olarak Seviye II ve Seviye III personelleri ile hizmet vermektedir. Odamızın aktif olarak gerçekleştirdiği tahribatsız muayene yöntemleri ise şunlardır.
  • Gözle Muayene(VT)
  • Manyetik parçacık Muayene(MT)
  • Penetrant Muayenesi(PT)
  • Ultrasonik Muayene(UT)
  • Radyografik Muayene(RT)  
Tahribatsız Muayene Nedir?
Tahribatsız malzeme muayenesi, kalite kontrolün en önemli bölümü olup, üretimin tamamlayıcı son kısmıdır. Tahribatsız muayene, incelenen parçanın malzemesine zarar vermeden muayene edilerek,  dinamik ve statik yapıları hakkında bilgi edinilen muayene yöntemlerinin tümüne verilen addır.  Tahribatsız muayene yöntemi ile malzemeler üretim sırasında veya belli bir süre  kullandıktan sonra örneğin, korozyon veya aşınma gibi nedenlerden dolayı oluşan çatlak, iç  yapıda meydana gelen  boşluk, kesit  azalması  vb. hataların tespiti gerçekleştirilir. Bu işlemlerde, malzemelerden numune almaya gerek yoktur. Testler, doğrudan parça üzerinde yapılır.
 
Tahribatsız muayene yöntemleri, küçük parçalarda kullanılabileceği gibi, tüm metal konstrüksiyonlarda kullanılabilir. Vinç, her türlü basınçlı kap, köprü ve gemi gibi çelik konstrüksiyonların ana malzemelerindeki yorulma ve yapısal kusurları; kaynak dikişlerindeki hataların, deformasyonların ve kaynak nüfuziyeti gibi kaynakla ilgili bilgilerin elde edilmesinde, tahribatsız muayene yöntemleri kullanılmaktadır. Tahribatsız muayenenin üstünlükleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
 
  • Tahribatsız  muayene  ile  parçanın  kendisine  muayene yapılır, parça muayene sırasında zarar görmediğinden  kullanılmasında sıkıntı yoktur. Dolayısıyla  daha  güvenilir  sonuçlara  varılır.  Tahribatlı  muayenelerdeki  numune  alma problemi  ve  alınan  numunenin  bütün  kütleyi  ne  derece  temsil  etmekte  olduğu  tereddüdü ortadan kalkar. 
  • Parçanın  farklı  özelliklerine  ve  farklı  bölgelerine,  hassas  birçok  tahribatsız  muayene aynı anda veya peş peşe uygulanabilir. Böylece servis performansı ile bağlantı kurulabilir ve istenen sayıda özellik kontrol edilebilir. 
  • Parça  sayısı  ne  kadar  çok  olursa  olsun,  maliyet göz önüne alınarak istenilirse tüm parçaların kontrolü yapılabilir.
  • Tahribatsız  muayene,  aynı  parça üzerinde defalarca tekrarlanabilir. Böylece yorulma ve işletme hasarının gelişimi takip edilebilir. Örneğin basınçlı kapların  belirli noktalarından kalınlık ölçümleri alınır ve bu işlem aynı noktalar için tekrarlanırsa, ana malzemedeki aşınmaya bağlı ömür tayini yapılabilir. Vinç konstrüksiyonlarında kritik bölgeler (maksimum gerilmelerin oluştuğu bölgeler, tadilat yapılmış bölgeler)  belirli aralıklarla kontrol edilerek konstrüksiyonun emniyeti sağlanabilir.
  • Çok  pahalı  ve  büyük  tek  parçalara,  tahribatsız  muayeneden  başka uygulanabilecek bir muayene metodu düşünülemez. Kullanımda olan bir konstrüksiyondan numune alıp tahribatlı muayene yöntemleriyle test etmek mümkün değildir.
  • Tahribatsız  muayene,  muayene  işini  laboratuvardan  atölyeye  taşımıştır.  Muayene işlemi, çelik konstrüksiyonların çalışma ortamında gerçekleştirilir. 
  • Tahribatsız  muayene,  üretim  esnasında  yeni  parçalara  olduğu  kadar,  periyodik bakımlarda ve hatta işletme esnasında servisteki parçalara da uygulanır. Bazı hallerde parçayı, montajlı  olduğu  sisteme  takılı  olduğu  yerden  sökmeden  ve  bazen  de  işletmeyi  hiç durdurmadan  muayene  yapmak  mümkündür.  Bu durum tahribatsız muayenenin büyük bir üstünlüğüdür. Rafinerilerde ve kimya endüstrisinde metalik kaplar, içeriden korozyona maruz kalırlar. Radyografik ve ultrasonik metodlarla,  işletmeyi durdurmadan,  istenilen noktalarda korozyon ölçmeleri yapılır. Teleferik halatları, çelik halat üzerinde gezinen cihazlarla iç bölgelerde bulunan hatalara karşı, yerinde kontrol edilebilmektedir.
Gözle Muayene Nedir?
Çıplak gözle yapılan muayenedir. Bir ürünün yüzeyindeki süreksizlikler, yapısal bozukluklar, yüzey durumu gibi kaliteyi etkileyen parametrelerin, optik bir yardımcı (büyüteç gibi) kullanarak veya kullanmaksızın muayene edilmesidir.
Gözle muayene çok basit bir metot olarak görünse de, kendine özgü incelikleri vardır. Genellikle bir başka tahribatsız muayene metodunun uygulanmasından önce, yapılması gereken bir çalışmadır. Zaten diğer tahribatsız muayene yöntemleri için hazırlanmış uygulama standartlarının çoğunda da, öncelikle gözle muayene yapılması ve bulguların kaydedilmesi istenir.Metalik veya metalik olmayan bütün malzemelere uygulanabilir. 
 
Çoğu durumda muayene yüzeyi hazırlığı olarak, yüzey temizliği yapılması istenmez. Daha doğrusu yüzeyin, beklenen hataların en iyi görüneceği şekilde olması gerekir. Yeterli ışık şartları altında ve uygun bakma açılarında inceleme yapılmalıdır.

Gözle muayene yöntemiyle belirlenebilen hatalar
 
  • Çatlaklar,
  • Görülebilir gözenekler,
  • Görülebilir katı çökeltiler,
  • Birleştirme hataları,
  • Yetersiz kaynak nüfuziyeti,
  • Çentikler,
  • Krater çatlakları,
  • Dikiş yükseltileri,
  • Yanarak delinme, yanma oluğu,
  • Eriyerek yapılmış sıçrantılar.
 
Genel:
EN 13018 - Tahribatsız muayene - Gözle muayene-Genel kurallar
ISO 3057 - Tahribatsız muayene - Metalografik replika tekniği ile yüzey muayenesi
EN ISO 3058 - Tahribatsız muayene - Gözle muayene için yardımcı malzemeler - Düşük büyütmeli büyüteçlerin seçilmesi
EN 13927 - Tahribatsız muayene - Gözle muayene - Teçhizat
EN 1330-10 - Tahribatsız muayene - Terminoloji - Bölüm 10: Gözle muayenede kullanılan terimler

Kaynaklar:
EN ISO 17637 - Ergitme kaynaklarının tahribatsız muayenesi - Ergitme kaynaklı birleştirmelerin gözle muayenesi
EN ISO 5817 - Kaynak - Çelik, nikel, titanyum ve bunların alaşımlarında ergitme kaynaklı (demet kaynağı hariç) birleştirmeler - Kusurlar için kalite seviyeleri )

Dökümler:
ISO 11971 - Çelik dökümlerin yüzey kalitesi için gözle muayene
 
Gözle Muayene
 
Penetrant Muayenesi Nedir?
Yüzey hatalarının tespiti için kullanılan bir muayene metodudur. Tespit edilmek istenilen  hataların, muayene  işlemi uygulanan  yüzeye açık olması gerekir. Bu nedenle yüzey altında kalan veya herhangi bir nedenle yüzeyle bağlantısı kesilmiş bulunan hatalar, bu metotla tespit edilemez.  Metalik veya metalik olmayan bütün malzemelerde,  aşırı gözenekli olmamaları koşulu ile beklenen yüzey hatalarının tespiti için kullanılabilir.
 
Muayene yüzeyine açık süreksizlikler içine,kapiler etki ile nüfuz etmiş olan penetrant sıvısı geliştirici tarafından tekrar yüzeye çekilerek, süreksizlik belirtileri elde edilir. Süreksizlikler; çatlaksa çizgisel belirtiler, gözenekse yuvarlak belirtiler elde edilir.Metalik veya metalik olmayan bütün malzemelerde beklenen yüzey hatalarının tespiti için kullanılabilir.
 
Penentrant muayenesinde, yüzey temizliği büyük önem taşımaktadır. Yüzey temizliğinin uygun yapılmamış olması, sonucu doğrudan olumsuz etkiler. Muayene sonrasında ilave olarak bir son temizlik işlemi gerekebilir.
 
Penetrant muayenesiyle belirlenebilen hatalar
Sadece muayene yüzeyine açılan;
  • Süreksizlikler,
  • Görülebilir gözenekler,
  • Birleşme hataları,
  • Yetersiz kaynak nüfuziyeti,
  • Yanma oluğudur.
Genel:
EN ISO 3452-1 - Tahribatsız muayene - Penetrant muayenesi - Bölüm 1: Genel kurallar
EN ISO 3452-2 - Tahribatsız muayene - Penetrant muayenesi - Bölüm 2: Penetrant malzemelerinin muayenesi
EN ISO 3452-3 - Tahribatsız muayene - Penetrant muayenesi - Bölüm 3: Referans muayene blokları
EN ISO 3452-4 - Tahribatsız muayene - Penetrant muayenesi - Bölüm 4: Cihazlar
EN ISO 3059 - Tahribatsız muayene - Penetrantla muayene ve manyetik parçacıkla muayene - İnceleme şartları
 
Kaynaklar:
EN ISO 23277 - Kaynakların tahribatsız muayenesi-Kaynakların penetrant muayenesi - Kabul seviyeleri
 
Dökümler:
EN 1371-1 - Dökümler-Sıvı penetrant muayeenesi - Bölüm 1: Kum, basınçsız ve düşük basınçlı kalıp dökümler
EN 1371-2 - Dökümler-Sıvı penetrant muayeenesi - Bölüm 2: Hassas dökümler

Çelik dövmeler:
EN 10228-2 - Çelik dövmelerin tahribatsız muayenesi - Bölüm 2: Penetrant muayenesi

Çelik borular:
EN ISO 10893-4 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 4: Yüzey kusurlarının tespiti için dikişsiz ve kaynaklı çelik boruların sıvı penetrant muayenesi
 
Penetrant Muayene
 
Manyetik Parçacıkla Muayene Nedir?
Manyetik parçacık yöntemi, yüzey ve yüzeye yakın hataların tespitinde ve  yerlerinin belirlenmesi  işleminde  kullanılmaktadır. Oldukça basit,  hızlı ve düşük maliyetle uygulanabilirliği nedeniyle ferromanyetik malzemelere uygulanır ve oldukça geniş bir kullanıma sahiptir. Bu yöntemde yüzey hatalarının belirlenebilmesi, hatanın boyutuna ve yüzeye yakınlığına bağlı olup sadece ferromanyetik yani mıknatıslanabilen malzemelere uygulanır. Yöntemin temeli incelenen malzemenin manyetikleştirilmesi esasına dayanmaktadır. Manyetikleştirme işlemi, parçadan elektrik akımı veya doğrudan manyetik akı geçilerek  gerçekleştirilir. Ferromanyetik malzemeler, bu manyetik akıya  hiç bir direnç göstermezler, aksine bu manyetik akının geçmesine katkıda bulunurlar. Eğer manyetik alan içerisinde hata varsa, hatadaki boşluk alan çizgilerini engelleyecek ve saptıracaktır. Bu durum hata üzerinde  yoğun bir kaçak akım oluşturur ve kaçak akımın büyüklüğü, hatanın boyutu ile doğru orantılıdır.  
 
Bünyesinde hata bulunan bir malzeme yüzeyine, manyetik alan uygulanması halinde,yüzeye  ferromanyetik tozlar serpilirse, bu tozlar  hataların bulunduğu bölgelerde toplanırlar. Böylece, mevcut süreksizliklerin yerleri tespit edilmiş olur. 
 
Ferromanyetik bütün malzemelere uygulanabilirken; ferromanyetik olmayan malzemelere bu yöntem kullanılamaz.Hata uygulanan manyetik alan yönüne uygun açıda konumlanmamış durumda ise belirlenemeyebilir. Büyük parçalar için çok yüksek mıknatıslama akımları gerekebilir. Muayene yüzeyinin çok pürüzlü olması, sonucu olumsuz etkiler. Yüzeysel hataların tespit edilebilmesi için malzeme yüzeyinin temiz olması gerekir, muayene yüzeyinde boya veya kaplama varsa bunun kalınlığı muayene sonucunu doğrudan etkiler.
 
Manyetik parçacıkla muayene yönteminde belirlenebilen hatalar
Akım yönüne paralel ya da manyetik alana dik, yüzeyde veya yüzeyin en fazla 40mm  altındaki
 
  • Çatlaklar,
  • Gözenekler,
  • Çentikler,
  • Yetersiz kaynak nüfuziyeti,
  • Yanma oluğu bu yöntemle belirlenebilir.
Genel:
EN ISO 9934-1 - Tahribatsız muayene - Manyetik Parçacıkla Muayene - Bölüm 1: Genel kurallar
EN ISO 9934-2 - Tahribatsız muayene - Manyetik Parçacıkla Muayene - Bölüm 2: Tespit ortamı
EN ISO 9934-3 - Tahribatsız muayene - Manyetik Parçacıkla Muayene - Bölüm 3: Techizat
EN ISO 3059 - Tahribatsız muayene - Penetrantla muayene ve manyetik parçacıkla muayene - İnceleme şartları
EN 1330-7 - Tahribatsız muayene - Terimler- Bölüm 7: Manyetik parçacık muayenesinde kullanılan terimler
EN ISO 16828 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene - Süreksizliklerin belirlenmesi ve ölçülendirilmesi için bir metot olarak uçuş/geçiş süresi kırınımı tekniği (TOFD)
 
Kaynak:
EN ISO 17638 - Kaynakların Tahribatsız Muayenesi - Manyetik Parçacık Muayenesi
EN ISO 23278 - Kaynakların Tahribatsız Muayenesi - Manyetik Parçacık ile Muayene - Kabul Seviyeleri
 
Dökümler:
EN 1369 - Dökümler-Manyetik parçacık muayenesi
 
Çelik dövmeler:
EN 10228-1 - Çelik dövmelerin tahribatsız muayenesi-Bölüm 1: Manyetik parçacık muayenesi
 
Çelik borular:
EN ISO 10893-4 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi-Bölüm 5: Yüzey kusurlarının tespiti için dikişsiz ve kaynaklı ferromanyetik çelik boruların manyetik parçacık muayenesi
 
Manyetik Parçacık Testi
 
 
 
Ultrasonik Muayene Nedir?
Bu tahribatsız muayene yöntemi, incelenecek malzemedeki süreksizlikleri tespit edebilmek için, muayeneprobu  tarafından üretilen, yüksek frekanstaki (0.1-20 MHZ) ses üstü dalgalarının, test malzemesi  içerisinde  yayılması ve bir süreksizliğe çarptıktan sonra tekrar proba yansıması ve böylece prob tarafından algılanması temeline dayanmaktadır. Prob tarafından algılanan dalgalar elektrik sinyallerine dönüştürülür vekatod ışınları tüpü ekranında, malzeme içyapısının habercisi olan yankılar (ekolar) şeklinde görülür. Ekran üzerinde gözlenen ekoların konumları ve genlikleri, süreksizliğin bulunduğu yer ve boyutları hakkında bilgi verir. 
Tüm döküm, dövme ve kaynak dikişlerinde tüm malzemelerde güvenle kullanılabilir.
 
Ultrasonik muayene yönteminde kontrolü yapılabilen kaynak dikişleri
  • Alın kaynakları
  • Bindirme, birleştirme kaynakları
  • Kaynaklanmış T birleştirmeleri
  • Boruların T birleştirmeleri
  • Köşe kaynakları (iyi sonuç vermez)
Genel:
EN ISO 16810 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene: Genel kurallar
EN ISO 16811 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene: Hassasiyet ve aralık ayarı
EN ISO 16823 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene: Geçiş tekniği
EN ISO 16826 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene: Yüzeye dik süreksizliklerin muayenesi için
EN ISO 16827 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene: Kusurların karakterizasyonu ve boyutlandırılması
EN ISO 16828 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene - Süreksizliklerin belirlenmesi ve ölçülendirilmesi için bir metot olarak uçuş/geçiş süresi kırınımı tekniği (TOFD)
EN 12668-1 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene teçhizatının karakterizasyonu ve doğrulanması - Bölüm 1: Cihazlar
EN 12668-2 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene teçhizatının karakterizasyonu ve doğrulanması - Bölüm 2: Problar
EN 12668-3 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene teçhizatının karakterizasyonu ve doğrulanması - Bölüm 3: Birleşik teçhizat
EN ISO 2400 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene - Kalibrasyon bloğu No.1 için özellikler
EN ISO 7963 - Tahribatsız muayene - Ultrasonik muayene - Kalibrasyon bloğu No.2 için özellikler
EN ISO 1330-4 - Tahribatsız muayene - Terminoloji - Bölüm 4: Ultrasonik Muayenede Kullanılan terimler

Kaynaklar:
EN ISO 11666 - Kaynakların tahribatsız muayenesi - Ultrasonik muayene - Kabul seviyeleri
EN ISO 23279 - Kaynakların tahribatsız muayenesi - Ultrasonik muayene - Kaynaklardaki belirtilerin karakterizasyonu
EN ISO 17640 - Kaynakların tahribatsız muayenesi - Ultrasonik muayenesi - Teknikler,deney sınırları ve değerlendirme
EN ISO 10863 - Kaynakların tahribatsız muayenesi - Ultrasonik muayene - Uçuş/geçiş süresi kırınımı tekniği kullanımı (TOFD)
EN ISO 22825 - Kaynakların tahribatsız muayenesi - Ultrasonik muayene - Östenitik çelikler ve nikel tabanlı alaşımlarda kaynakların muayenesi
 
Dökümler:
EN 12680-1 - Döküm-Ultrasonik muayene - Bölüm 1: Genel amaçlı çelik dökümler
EN 12680-2 - Döküm-Ultrasonik muayene - Bölüm 2: Yüksek gerilmelere maruz kalacak çelik döküm bileşenler
EN 12680-3 - Döküm-Ultrasonik muayene - Bölüm 3: Küresel grafitli demir dökümler
 
Çelik dövmeler:
EN 10228-3 - Çelik dövmelerin tahribatsız muayenesi - Bölüm 3: Ferritik veya martenzitik çelik dövmelerin ultrasonik muayenesi
EN 10228-4 - Çelik dövmelerin tahribatsız muayenesi - Bölüm 4: Östenitik ve östenitik-ferritik paslanmaz çelik dövmelerin ultrasonik muayenesi
 
Çelik borular:
EN ISO 10893-8 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 8: Düzlemsel kusurların tespiti için dikişsiz ve kaynaklı çelik boruların otomatik ultrasonik muayenesi
EN ISO 10893-9 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 9: Düzlemsel kusurların tespiti için kaynaklı boruların imalâtında kullanılan çelik şeritlerin/plâkaların otomatik ultrasonik muayenesi
EN ISO 10893-10 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 10: Boyuna ve/veya enine kusurların tespiti için dikişsiz ve kaynaklı (toz altı ark kaynaklı hariç) çelik boruların otomatik tam çevre ultrasonik muayenesi 
EN ISO 10893-11 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 11: Enine ve/veya boyuna kusurların tespiti için kaynak edilmiş çelik borularda kaynak dikişinin otomatik ultrasonik muayenesi
 
Çelik çubuklar:
EN 10308 - Tahribatsız muayene - Çelik çubukların ultrasonik muayenesi
 
Ultrasonik Muayene

Radyografik Muayene Nedir?
Radyografik Muayene (RT) veya endüstriyel röntgen gizli kusurları bulmak için malzemeye kısa dalga boyu elektromanyetik radyasyon (yüksek enerjili fotonlar) uygulanmasıdır. Genel olarak çeşitli hacimsel hataların bulunması için uygulanan bir yöntemdir.
 
Bir X ışını makinesi veya İzotop (IR-192, Co-60 ya da nadir durumlarda Cs-137) radyoaktif kaynak olarak kullanılabilir. Fotonlar yerine nötronların kullanıldığı Nötron radyolojik test (NR) olarak adlandırılan bir radyolojik test türü de vardır. Çünkü nötronlar kurşun ve çelikten kolaylıkla geçebilir ama plastik, su ve yağ tarafından durdurulur. X ışınları sayesinde farklı detaylar gözlemlenebilir.
 
Genel:
EN ISO 5579 - Tahribatsız muayene-Metalik malzemelerin film ve X- veya gama ışınlarıyla radyografik muayenesi için genel prensipler
EN ISO 19232-1 - Tahribatsız muayene-Radyografların görüntü kalitesi-Kısım 1: Görüntü kalite göstergeleri (tel tipi)-Görüntü kalite değerinin tespiti
EN ISO 19232-2- Tahribatsız muayene-Radyografların görüntü kalitesi-Kısım 2: Görüntü kalite göstergeleri (kademeli/delik tipi)-Görüntü kalite değerinin tespiti
EN ISO 19232-3 - Tahribatsız muayene-Radyografların görüntü kalitesi - Kısım 3: Görüntü kalite sınıfları
EN ISO 19232-4 - Tahribatsız muayene-Radyografların görüntü kalitesi -Kısım 4: Görüntü kalite değerleri ve görüntü kalite çizelgelerinin deneyle değerlendirilmesi
EN ISO 19232-5 - Tahribatsız muayene-Radyografların görüntü kalitesi - Kısım 5: Görüntü kalite göstergeleri (Çift telli tip)-Toplam yarı gölge değerinin tespiti
EN 1330-3 - Tahribatsız muayene - Terimler ve tarifleri - Bölüm 3: Endüstriyel radyografik muayenede kullanılan terimler ve tarifleri
 
 
Kaynaklar:
EN ISO 17636-1 - Kaynak dikişlerinin tahribatsız muayenesi - Radyografik muayene - Bölüm 1: Filmli X ve gama ışını teknikleri
EN ISO 17636-2 - Kaynak dikişlerinin tahribatsız muayenesi - Radyografik muayene - Bölüm 1: Dijital dedektörler ile X ve gama ışını teknikleri
EN ISO 10675-1- Kaynakların tahribatsız muayenesi- Radyografik muayene için kabul seviyeleri - Bölüm 1: Çelik,nikel,titanyum ve bunların alaşımlar
 
 
Dökümler:
EN 12681 - Döküm-Radyografik muayene
 
Çelik borular:
EN ISO 10893-6 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 6: Kusurların tespiti için kaynaklı çelik borularda kaynak dikişinin radyografik muayenesi
EN ISO 10893-7 - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 7: Kusurların tespiti için kaynaklı çelik borularda kaynak dikişinin dijital radyografik muayenesi
 
Radyografik Kontrol
 
Bize Ulaşın



Sanalnet İnternet Hizmetleri